Υφαντουργία

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας οι περισσότερες οικογένειες του Μετσόβου ασχολούνταν με την επεξεργασία του μαλλιού, την κατασκευή ταπήτων και ειδών ρουχισμού. Η υφαντουργία έχει μακρά παράδοση. Η τοπική υφαντική δημιούργησε περίτεχνα υφαντά, χαλίμια, κελίμια, στρωσίδια, μποχαροσκούτια, φλοκάτες κ.ά., με μεθόδους και τακτικές που ανάγονται πολλές γενιές πίσω. Η υφαντική τέχνη ως μέρος της γυναικείας παραδοσιακής γνώσης και ως αξία της νοικοκυροσύνης, αποτυπώνει τον δεσμό του τοπικού πληθυσμού με το παρελθόν, την παράδοση, την τοπική ιστορία αλλά και το φυσικό περιβάλλον. Οι θεματικές των παραστάσεων που υφαίνονται μας αφηγούνται ιστορίες και αντιλήψεις της εποχής τους. Ακόμη συμπυκνώνουν τον γυναικείο λόγο και την ποιητική των γυναικών του Μετσόβου, αντικατοπτρίζουν τον κόσμο και τις αξίες του. Τέλος συμβάλει ουσιαστικά στη συγκρότηση συλλογικής μνήμης και επιβιώνει ως τις μέρες μας ως βιωμένη εμπειρία και όχι ως απλή καταγραφή.

Το Μέτσοβο παραμένει ένα από τα σημαντικότερα κέντρα υφαντικής, όπου συνεχίζεται η παράδοση από τις παραδοσιακές υφάντρες που επιδίδονται στην τέχνη του αργαλειού. Ο αργαλειός είναι το βασικό σύνεργο για την υφαντική, εργαλείο με το οποίο καλύπτονταν οι ανάγκες ένδυσης, υφασμάτων οικιακού εξοπλισμού κ. ά. Οι παράγοντες που επιδρούν για τις ποικιλίες των υφαντών είναι οι τοπικές συνήθειες, οι επιθυμίες και ανάγκες της υφάντρας, ο διαθέσιμος χώρος, τα διαθέσιμα υλικά και η γνώση. Η τέχνη που κληροδοτούνταν από τις προηγούμενες γενιές στις επόμενες απαιτούσε έμφυτο ταλέντο, μεγάλη επιδεξιότητα, ευαισθησία και σωματική αντοχή. Η εξέλιξη της υφαντικής τέχνης, ο βασικός τρόπος παραγωγής, τα εργαλεία, αλλά και την τεχνοτροπία της υφαντικής τέχνης παραμένουν σχεδόν αναλλοίωτα στο πέρασμα των αιώνων.

Σήμερα, πλήθος δημιουργιών της υφαντικής τέχνης των γυναικών του Μετσόβου, ανήκουν στη συλλογή του Μουσείου Τσανάκα. Ωστόσο, αποτελούν αντικείμενα ενδιαφέροντος και άλλων μουσείων, με αποτέλεσμα να προκύπτουν συνεργασίες και με άλλα πολιτιστικά ιδρύματα στα πλαίσια κινητικότητας μουσειακών αντικειμένων.